Ο νέος νόμος 4957/ 2022 “Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις” (ΦΕΚ Α 141/21.7.2022) όσον αφορά στο ζήτημα των δημοσίων συμβάσεων, τροποποίησε τον Ν. 4412/2016 και τον Ν. 4782/ 2021.
Ειδικότερα:
1.Για τη διενέργεια δαπανών που αφορούν στη σύναψη δημόσιας σύμβασης που εκτελείται με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης απαιτείται:
• Για δαπάνες που υπερβαίνουν τις δέκα χιλιάδες (10.000,00) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), η προσκόμιση απόδειξης έρευνας αγοράς. Ως απόδειξη έρευνας αγοράς νοείται η προσκόμιση τουλάχιστον δύο (2) οικονομικών προσφορών από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο προς τη Μονάδα Οικονομικής και Διοικητικής Διαχείρισης (Μ.Ο.Δ.Υ.) του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.).
• Για δαπάνες από 2.500,01 έως δέκα χιλιάδες (10.000,00) ευρώ ο Επιστημονικός Υπεύθυνος δύναται να προσκομίζει και μία (1) μόνο οικονομική προσφορά.
Ως οικονομική προσφορά λαμβάνεται υπόψη η προσφορά προϊόντος ή υπηρεσίας και από το ηλεκτρονικό κατάστημα του οικονομικού φορέα, από την οποία προκύπτουν κατ’ ελάχιστον η τιμή και τα απαιτούμενα τεχνικά χαρακτηριστικά του προϊόντος.
Για δημόσιες συμβάσεις κατώτερης ή ίσης αξίας των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., συνεχίζει να υφίσταται η διαδικασία που έχει προβλεφθεί με την από 12/01/2022 απόφαση της 108ης Συνεδρίασης της Ε.Ε&Δ του ΕΛΚΕ/ΟΠΑ, ακαδημαϊκού έτους 2021-2022, όπου για την εκτίμηση του ύψους μιας σύμβασης ανάθεσης λαμβάνεται υπόψη ο Κωδικός Αριθμός Είδους (CPV).
Συγκεκριμένα,
Α) Στις ανωτέρω περιπτώσεις δημοσίων συμβάσεων έως 2.500€ πλέον του αναλογούντος ΦΠΑ, είτε σε επίπεδο ετήσιου προϋπολογισμού για έργα χωρίς ειδική απαίτηση από το χρηματοδοτικό τους πλαίσιο, είτε σε επίπεδο συνολικού προϋπολογισμού για έργα ΕΣΠΑ, Interreg, ΕΛΙΔΕΚ και λοιπά συγχρηματοδοτούμενα έργα ή όπου υπάρχει ειδική απαίτηση από το ισχύον ανά περίπτωση χρηματοδοτικό τους πλαίσιο, δεν απαιτείται έκδοση απόφασης απευθείας ανάθεσης και η διαδικασία προμήθειας αγαθών/υπηρεσιών που θα ακολουθείται θα έχει ως εξής:
Ο/Η Επιστημονικά Υπεύθυνος/η του έργου/προγράμματος, έχοντας συνεργαστεί με το διαχειριστή του έργου/προγράμματος προκειμένου να ελεγχθεί και διαπιστωθεί ότι πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις της περίπτωσης (Α), προχωρά στη διενέργεια προμήθειας αγαθών ή υπηρεσίας. Ο/Η Επιστημονικά Υπεύθυνος/η του έργου/προγράμματος θα πρέπει με την επί πιστώσει στα φορολογικά στοιχεία του ΕΛΚΕ/ΟΠΑ τιμολόγηση και παραλαβή των αγαθών ή υπηρεσιών, άμεσα (σύμφωνα με τον άρθρο 68 του Ν.4270/2014) να υποβάλλει στη ΜΟΔΥ του ΕΛΚΕ/ΟΠΑ, το αίτημα πληρωμής στο οποίο θα τεκμηριώνεται η σκοπιμότητα της προμήθειας συνοδευόμενο από το παραστατικό/τιμολόγιο και τη Βεβαίωση του Επιστημονικού Υπεύθυνου για την παραλαβή των ειδών ή των υπηρεσιών (παρ. 4, άρθρου 250 του Ν.4957/2022).
Ο εκάστοτε διαχειριστής έργου/προγράμματος, παραλαμβάνοντας το σύνολο των προαναφερόμενων δικαιολογητικών, διενεργεί τους απαραίτητους ελέγχους στον προϋπολογισμό του έργου και εφόσον πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, καταχωρεί τη συγκεκριμένη δαπάνη στο πληροφοριακό σύστημα Rescom και ελέγχει τον Κωδικό Αριθμό Είδους (CPV), ως προς το ποσό, ώστε ο κωδικός αυτός σωρευτικά ανά κατηγορία δαπάνης του προϋπολογισμού έργου να μην ξεπερνά το ποσό των 2.500€ πλέον του αναλογούντος ΦΠΑ.
Σε περίπτωση που παρόλα τα αναφερόμενα υπάρξει υπέρβαση του ποσού των 2.500€ πλέον του αναλογούντος ΦΠΑ στην κατηγορία δαπάνης του προϋπολογισμού ή σε περίπτωση που η προμήθεια δεν είναι επιλέξιμη, το εκδοθέν τιμολόγιο στα φορολογικά στοιχεία του ΕΛΚΕ/ΟΠΑ θεωρείται ως μη εκτελεστέο και ζητείται η έκδοση πιστωτικού τιμολογίου και η προσκόμιση αυτού από τον/την Επιστημονικά Υπεύθυνο/η στο διαχειριστή του έργου/προγράμματος.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση κατά την οποία εκτελεστεί η προμήθεια από τον ΕΥ χωρίς να προηγηθεί ο ανωτέρω έλεγχος , ο ΕΛΚΕ/ΟΠΑ δεν φέρει ευθύνη για περιπτώσεις που δεν μπορεί να εξοφληθεί το τιμολόγιο λόγω υπέρβασης του ορίου των 2.500 ευρώ πλέον του αναλογούντος ΦΠΑ στην κατηγορία δαπάνης του προϋπολογισμού ή λόγω μη επιλεξιμότητας της προμήθειας.
Τέλος, επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση, οι συνολικές δαπάνες ομοειδών CPV που αφορούν στην ίδια κατηγορία προϋπολογισμού έργου/προγράμματος, σε ετήσια βάση, δεν μπορούν να υπερβαίνουν το ποσό της απευθείας ανάθεσης, όπως αυτό ορίζεται από το άρθρο 50 του ν. 4782/2021, ήτοι από 30.001€ πλέον ΦΠΑ.
2.Για τις δαπάνες που εκτελούνται μέσω της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης (δαπάνες ύψους από 2.500,01 έως και 30.000,00 € μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), στο πλαίσιο έργων/προγραμμάτων δεν απαιτείται η ανάρτηση προσκλήσεων για την υποβολή οικονομικών προσφορών στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.), κατά παρέκκλιση του άρθρου 120 του ν. 4412/2016.
3.Οι αποφάσεις απευθείας ανάθεσης κοινοποιούνται προς τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και τον οικονομικό φορέα με ηλεκτρονικό τρόπο. Με την κοινοποίηση της απόφασης ανάθεσης η σύμβαση θεωρείται ότι έχει συναφθεί και η υπογραφή του σχετικού συμφωνητικού έχει αποκλειστικά αποδεικτικό χαρακτήρα. Η υπογραφή συμφωνητικού απαιτείται για δημόσιες συμβάσεις που η εκτιμώμενη αξία τους υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000,00) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.).
4. Αν δημόσιες συμβάσεις έχουν εκτιμώμενη αξία ύψους από 2.500,01 έως και 30.000,00 € μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., η παρακολούθηση της δημόσιας σύμβασης και η παραλαβή των ειδών ή υπηρεσιών γίνεται με βεβαίωση του Επιστημονικού Υπευθύνου.
5. Οι αποφάσεις απευθείας ανάθεσης και λοιπές πράξεις καταχωρίζονται στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. για αξία μεγαλύτερη ή ίση του ποσού των δέκα χιλιάδων (10.000,00) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.
6.α. Κατά τη διαδικασία ελέγχου των προσφορών των ημεδαπών οικονομικών φορέων, από το Τμήμα Διαχείρισης Έργων, με εκτιμώμενη αξία δαπάνης ύψους από 2.500,01€ έως και 30.000,00€ μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α στο πλαίσιο των αναγκών των έργων/ προγραμμάτων, απαιτείται η προσκόμιση:
Α) Φορολογικής ενημερότητας
Β) Ασφαλιστικής ενημερότητας για αναθέσεις άνω των 3.000,00 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α και
Γ) Απόσπασμα Ποινικού Μητρώου για αναθέσεις άνω των 2.500,00 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. ή Υπεύθυνη Δήλωση είτε με επικύρωση του γνησίου της υπογραφής από ΚΕΠ είτε ηλεκτρονική υπεύθυνη δήλωση (e‐dilosi) που
εκδίδεται από την ειδική εφαρμογή της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr).
Από τις ανωτέρω υποχρεώσεις εξαιρούνται οι οικονομικοί φορείς που εδρεύουν στην αλλοδαπή.
β. Μετά την επικαιροποίηση του ΚΗΜΔΗΣ αναφορικά με την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης (ΕΣΔ) για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις, στις υποβαλλόμενες προσφορές των οικονομικών φορέων, θα πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρεται εάν η παρεχόμενη προμήθεια /υπηρεσία εμπίπτει στο ΕΣΔ για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις και εάν τηρούνται τα πράσινα κριτήρια, σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/1161.
7.Για την εκτέλεση δαπανών που διενεργούνται στο πλαίσιο έργων/προγραμμάτων και αφορούν α)στο κόστος εγγραφής και συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες, καθώς και στη δημοσίευση επιστημονικών άρθρων, εργασιών, επιστημονικών μελετών και βιβλίων από οικονομικούς φορείς που έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή ή αλλοδαπή, β)στα έξοδα απόκτησης εξειδικευμένου ερευνητικού υλικού ή υπηρεσιών από φορείς και οργανισμούς του εσωτερικού και του εξωτερικού γ)στα έξοδα στο πλαίσιο Συνεργασιών με διακεκριμένα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, έξοδα χρηματοοικονομικής διαχείρισης δ)στα έξοδα δημοσιεύσεων σε εφημερίδες στο πλαίσιο διαγωνιστικών διαδικασιών, ε) στις δαπάνες κοινοχρήστων, δαπάνες ύδρευσης, τηλεφωνικές υπερβάσεις, παράβολα, τέλη για κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων, μισθώσεις ακινήτων δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις περί δημοσίων συμβάσεων του ν. 4412/2016 (Α’ 147, διορθώσεις σφαλμάτων Α’ 200 και Α’ 206).
Η εξόφληση των δαπανών πραγματοποιείται μετά από:
• εξόφλησης του νόμιμου φορολογικού παραστατικού και
• υποβολή αιτήματος πληρωμής του Επιστημονικού Υπευθύνου.
Τα προαναφερόμενα παραστατικά δύνανται να εκδίδονται:
• είτε στα στοιχεία του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας,
• είτε στα στοιχεία του συμμετέχοντος στο συνέδριο ή του συγγραφέα της δημοσίευσης.